Τι σημαίνει ο όρος "COVID-19";

COVID-19 σημαίνει "λοίμωξη από κορωνοιό - 2019".

Προκαλείται από τον ιό SARS-CoV-2, o οποίος εμφανίστηκε το Δεκέμβριο 2019 στην Κίνα και σύντομα εξαπλώθηκε παγκοσμίως προκαλώντας πανδημία. Τα συνήθη συμπτώματα που εμφανίζουν τα άτομα που νοσούν από COVID-19 είναι πυρετός, βήχας, μυαλγίες, πονοκέφαλος, φαρυγγαλγία, εμετός, διάρροιες, ανοσμία, αγευσία και άλλα. Προβλήματα με την αναπνοή (δύσπνοια) παρουσιάζονται όταν ο ιός προσβάλλει τους πνεύμονες και προκαλεί πνευμονία. Κάποια άτομα με COVID-19 μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικά ενώ ταυτόχρονα όμως είναι μεταδοτικά. Τα περισσότερα άτομα που θα νοσήσουν από COVID-19, δεν θα νοσήσουν σοβαρά. Τα άτομα ηλικίας άνω των 65ετών και τα άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με υποκείμενα νοσήματα είναι πιο ευπαθή και πιο πιθανό να παρουσιάσουν σοβαρά συμπτώματα, με ανάγκη νοσηλείας και πιθανόν διασωλήνωσης.

Πώς μεταδίδεται ο SARS-CoV-2?

1) Μετάδοση μέσω σταγονιδίων. Ο ιός μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω σταγονιδίων που μεταφέρονται από το άτομο που έχει μολυνθεί (είτε είναι συμπτωματικό είτε όχι), όταν εκείνο βήχει, φτερνίζεται ή μιλάει σε άλλο άτομο. Τα σταγονίδια που περιέχουν τον ιό εισέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα του υγιούς ατόμου μέσω της μύτης και κατόπιν, μπορεί να "ταξιδέψουν" μέχρι τους πνεύμονες - για το λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικό να φοριούνται οι μάσκες καλύπτοντας καλά τη μύτη, αφού εμποδίζουν α) τη μεταφορά των σταγονιδίων από τον νοσούντα και β) τη μόλυνση του υγιούς ατόμου

2) Αερογενής μετάδοση. Από μελέτες φάνηκε ότι τα σταγονίδια με τον ιό μπορούν να αιωρούνται και να ταξιδεύουν στον αέρα για λίγη ώρα/ώρες, οπότε να μολύνουν και άτομα που βρίσκονται πιο μακριά από το μολυσμένο άτομο - για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να αποφεύγεται ο συνωστισμός, ειδικά σε κλειστούς χώρους και να υπάρχει αναέωση του αέρα σε κλειστούς χωρους.

3) Μετάδοση μέσω επιφανειών. Από μελέτες υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μετά από επαφή με επιφάνειες μολυσμένες με σταγονίδια του ιού- για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να τηρείται σχολαστικά το πλύσιμο των χεριών και η απολύμανση επιφανειών/χώρων. Είναι άγνωστο ακόμη εάν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω του μητρικού γάλακτος σε περίπτωση που η θηλάζουσα νοσεί από COVID-19.

Τα παιδιά νοσούν από COVID-19;

Ναι, τα παιδιά νοσούν από COVID-19 και μεταδίδουν τον ιό όπως και οι ενήλικες. Έως τώρα έχει φανεί ότι νοσούν ήπια, με πολύ μικρότερη πιθανότητα απ' ότι οι ενήλικες να νοσήσουν σοβαρά, αν και αυτό επίσης μπορεί να συμβεί.  

Τα συμπτώματα από COVID-19 διαφέρουν στα παιδιά;

Όχι. Τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες, μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα (πυρετός, φαρυγγαλγία, βήχας, πονοκέφαλος, μυαλγίες, διάρροια, εμετός, εξάνθημα, αγευσία, ανοσμία) ή και να παραμείνουν ασυμπτωματικά. Τα βρέφη μπορεί να εμφανίσουν ανησυχία και ανορεξία. Είναι πιθανό τα παιδιά με υποκείμενα νοσήματα να εμφανίσουν πιο σοβαρά συμπτώματα. Τέτοια υποκείμενα νοσήματα είναι τα γενετικά νοσήματα, τα νευρολογικά νοσήματα, οι συγγενείς καρδιοπάθειες, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, το σοβαρό άσθμα, οι χρόνιες πνευμονοπάθειες, οι ανοσοανεπάρκειες, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, οι κακοήθειες. Στα παιδιά μπορεί να προκληθεί μία κατάσταση που ονομάζεται "πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο στα παιδιά" (MIS-C: Multisystem inflammatory syndrome in children ή PIMS: Pediatric Inflammatory Multisystem Syndrome). Είναι σοβαρή κατάσταση που εμφανίζεται συνήθως 2-6εβδομάδες μετά από νόσηση από COVID-19. Προβάλλει με πυρετό, κοιλιακό άλγος, εμέτους, διάρροια, εξάνθημα, δύσπνοια, ερυθρότητα οφθαλμών, υπνηλία και κακή γενική κατάσταση του παιδιού.

Ποιά είναι η θεραπεία της COVID-19;

Προς το παρόν υπάρχουν κάποια φάρμακα που χρησιμοποιούνται και βοηθούν στη θεραπευτική αντιμετώπιση των σοβαρά πασχόντων αλλά ακόμη δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία ή φάρμακο για την COVID-19. Αρκετά φάρμακα βρίσκονται ακόμη υπό μελέτη. Μετά από συνεννόηση με τον παιδίατρο, τα περισσότερα παιδιά μπορούν να παραμείνουν σπίτι υπό παρακολούθηση, ενυδάτωση, χορήγηση αντιπυρετικών και ανάπαυση. Συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν εντός 1-2 εβδομάδων. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η επαφή με άλλους προς αποφυγή μετάδοσης του ιού και να υπάρχει καθημερινή επικοινωνία με τον παιδίατρο, ώστε το παιδί να εξεταστεί εάν κριθεί απαραίτητο

Πώς μπορούν να προστατευθούν τα παιδιά από COVID-19;

Η ασφαλέστερη προστασία από COVID-19 είναι η πρόληψη. Η πρόληψη επιτυγχάνεται με:

1) Κανόνες ατομικής υγιεινής: Σχολαστικό πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό ή με αντισηπτικά με περιεκτικότητα σε αλκοόλη >60%, φτάρνισμα/βήχας μέσα στον αγκώνα, χρήση χαρτομάντηλων κ άμεση απόρριψη, αποφυγή επαφής χεριών με στόμα, μύτη, μάτια.

2) Tήρηση αποστάσεων σε εξωτερικούς χώρους και αποφυγή συνωστισμού

3) Xρήση μασκών σε εξωτερικούς χώρους Η χρήση μάσκας σε ορισμένες χώρες συστήνεται ακόμη και από την ηλικία των 2 ετών. Με αυτόν τον τρόπο προλαμβάνεται η μετάδοση του ιού από ένα άρρωστο παιδί (ειδικά όταν είναι ασυμπτωματικό και δεν είναι αντιληπτό ότι νοσεί) καθώς και η προστασία ενός υγιούς παιδιού εάν εκτεθεί στον ιό. Σημαντικό είναι να εξασφαλίζεται η καλή εφαρμογή/χρήση της μάσκας στο πρόσωπο.

4) Eμβόλιο έναντι COVID-19. Ο εμβολιασμός αποτελεί το σημαντικότερο μέσο πρόληψης σε ατομικό επίπεδο αλλά και σε συλλογικό, καθώς θα αναχαιτίσει τη διασπορά του ιού και τελικά θα οδηγήσει στο τέλος της πανδημίας. Μέχρι σήμερα στη Ευρώπη έχουν εγκριθεί και χορηγηθεί 4 διαφορετικά εμβόλια, με καλά αποτελέσματα. H μικρότερη ηλικία χορήγησης είναι τα 16 έτη (εμβόλιο Pfizer/Biontech). Ήδη έχουν ξεκινήσει μελέτες για εμβολιασμό παιδιών > 12 ετών ενώ αναμένεται η άδεια για έναρξη μελετών σε παιδιά > 6 μηνών.