Ο πονοκέφαλος εμφανίζεται στα παιδιά συχνά, όπως:

• κατά τη διάρκεια ενός κοινού κρυολογήματος
• κατά τη διάρκεια μίας ιογενούς λοίμωξης ανώτερου αναπνευστικού (ίωσης), ειδικά την ώρα ανόδου του πυρετού
• σε περίπτωση παραρρινοκολπίτιδας στα μεγαλύτερα παιδιά
• σε περίπτωση πόνου που προέρχεται από τα δόντια (πχ τερηδόνα).

Πρόκειται για καλοήθεις καταστάσεις που συνοδεύονται από πονοκέφαλο και που με την κατάλληλη αντιμετώπιση, ο πονοκέφαλος υποχωρεί.

Υπάρχουν περιπτώσεις, όπου ο πονοκέφαλος προκαλείται από σοβαρές καταστάσεις, όπως:

• μετά από τραυματισμό κεφαλής
• λοίμωξη κεντρικού νευρικού συστήματος (μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα)-ο πονοκέφαλος είναι συνεχής, έντονος και συνήθως συνυπάρχει με πυρετό και εμέτους.
• όγκος εγκεφάλου

Πρόκειται για κατάστασεις που απαιτούν νοσηλεία σε νοσοκομείο, ειδικές εξετάσεις και αντιμετώπιση.

Υπάρχουν και οι “πρωτοπαθείς” πονοκέφαλοι όπως και στους ενήλικες.

Στις περιπτώσεις αυτές δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία που να προκαλεί τον πονοκέφαλο όπως στις παραπάνω περιπτώσεις και συνήθως παίζει ρόλο η οικογενειακή κληρονομικότητα. Διακρίνονται σε 2 τύπους:

• πονοκέφαλος τύπου “τάσης” - προκαλεί αίσθημα πίεσης/συσφιγκτικό πόνο σε όλο το κεφάλι. Συνήθως δεν είναι τόσο έντονος που να εμποδίζει το παιδί να κάνει τις καθημερινές δραστηριότητες του πχ να πάει σχολείο.
• ημικρανία - ξεκινά με ήπιο πονοκέφαλο που τελικά γίνεται πολύ έντονος και εντοπίζεται στο ήμισυ ή και σε όλο το κεφάλι. Συνήθως συνοδεύεται από ναυτία, εμέτους, ευαισθησία στο φως και τον ήχο και μπορεί να υπάρχει ακόμη και παροδική διαταραχή στην όραση (το παιδί αναφέρει ότι βλέπει μαύρα στίγματα ή χρωματιστά φωτάκια). Ο πονοκέφαλος είναι έντονος και το παιδί δεν μπορεί να κάνει τις δραστηριότητες του.

Στις περιπτώσεις αυτές δίνονται αναλγητικά και οδηγίες ανακούφισης.

Πότε πρέπει το παιδί με πονοκέφαλο να εκτιμηθεί άμεσα από τον παιδίατρο;

• οταν ο πονοκέφαλος ξεκίνησε μετά από τραυματισμό κεφαλής
• όταν ο πονοκέφαλος αφυπνίζει το παιδί
• όταν ο πονοκέφαλος είναι συνεχής/έντονος
• όταν συνυπάρχει πυρετός και έμετοι
• όταν το παιδί ειναι υπνηλικό ή παρουσιάζει κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά του
• όταν παρουσιάζει διαταραχή στην όραση
• όταν παρουσιάζει διαταραχή ισορροπίας

Μόνο μετά από την κλινική εξέταση του παιδιού είναι δυνατόν να αποκλειστούν οι σοβαρές καταστάσεις και να δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες για εξετάσεις και αγωγή.

Στις περιπτώσεις απλού πονοκέφαλου, τι μπορούμε να κάνουμε για να ανακουφιστεί το παιδί:

Εφόσον το παιδί έχει εξεταστεί από τον παιδίατρο, έχει αποκλειστεί κάποια σοβαρή πάθηση και μπορεί να παραμείνει σπίτι, θα πρέπει να φροντίσουμε να ξεκουραστεί και να ενυδατωθεί. Να ξαπλώσει σε ένα ήσυχο σκοτεινό δωμάτιο και να τοποθετήσουμε δροσερές κομπρέσες στο μέτωπο.

Κατόπιν οδηγιών παιδιάτρου, μπορούν να δοθούν αναλγητικά όπως παρακεταμόλη (Depon) ή ιβουπροφαίνη (Algofren, Nurofen).

Ο πονοκέφαλος στα παιδιά είναι συχνός αλλά τις περισσότερες φορές προκαλείται από καλοήθεις καταστάσεις όπως ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού. Η εξέταση από τον παιδίατρο είναι πάντα απαραίτητη ώστε να αποκλειστούν σοβαρές παθήσεις και να δοθούν οδηγίες για περαιτέρω έλεγχο και φαρμακευτική αγωγή.:

Τι είναι η ιλαρά;

Είναι ιογενής λοίμωξη που προκαλεί πυρετό, πονόλαιμο, επιπεφυκίτιδα, βήχα και εξάνθημα. Ο ιός της ιλαράς μεταδίδεται εύκολα από άτομο σε άτομο μέσω σταγονιδίων.

Αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν από ιλαρά έχουν:

Βρέφη ηλικίας <12 μηνών, που ακόμη δεν έχουν προλάβει να ξεκινήσουν τον εμβολιασμό για ιλαρά.

Παιδιά που δεν έχουν κάνει το εμβόλιο ή έχουν κάνει μόνο μία δόση.

Παιδιά που πάσχουν από κάποια ανοσοανεπάρκεια ή καρκίνο.

Έγκυες γυναίκες.

Ενήλικες που δεν έχουν περάσει ιλαρά και ούτε έχουν κάνει το εμβόλιο.

Ο κίνδυνος νόσησης από ιλαρά αυξάνεται σε χώρες ή κοινότητες όπου δεν εφαρμόζεται ο μαζικός εμβολιασμός, οπότε και ο ιός κυκλοφορεί και μεταδίδεται εύκολα. Δυστυχώς η τάση άρνησης εμβολιασμού που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει σε επιδημίες ιλαράς ακόμη και σε ανεπτυγμένες χώρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ιλαράς:

Τα πρώτα συμπτώματα είναι: πυρετός (μεχρι 40C), καταβολή/κόπωση, ανορεξία

Επόμενα συμπτώματα: επιπεφυκίτιδα (έντονα κόκκινα μάτια,)/ φωτοευαισθησία, ρινίτιδα, ρινόρροια, πταρμοί, ωτίτιδα, βήχας/βρογχίτιδα, ερυθρό εξάνθημα που ξεκινά από το πρόσωπο και επεκτείνεται στο σώμα. Eμφανίζεται περίπου 3-5ημέρες μετά από τα αρχικά συμπτώματα. Όταν το εξάνθημα υποχωρήσει μπορεί να υπάρξει και απολέπιση.

Εκτός από τα συμπτώματα της οξείας νόσου, μπορεί να προκαλέσει μεταγενέστερα προβλήματα από τους πνεύμονες, την ακοή ή τον εγκέφαλο.

Πώς μεταδίδεται η ιλαρά;

Εάν κάποιος δεν έχει περάσει ιλαρά ή δεν έχει εμβολιαστεί με το εμβόλιο, μπορεί να κολλήσει από κάποιον άλλον που έχει προσβληθεί από τον ιό. Αυτό συμβαίνει έαν έρθει σε επαφή με το άρρωστο άτομο ή με τα μολυσμένα αντικείμενά του. Το άτομο με ιλαρά μπορεί να μεταδώσει τον ιό πριν ακόμη εμφανίσει όλα τα συμπτώματα - περίπου 5 ημέρες πριν εμφανίσει το εξάνθημα- και συνεχίζει να τον μεταδίδει  για περίπου 4ημέρες αφού το εξάνθημα έχει υποχωρήσει.

Τι κάνω αν το παιδί έχει πυρετό και εξάνθημα;

Είναι απαραίτητο να εξεταστεί από παιδίατρο.

Τι πρέπει να γίνει εάν κάποιο παιδί ήρθε σε επαφή με κάποιον που είχε ιλαρά;

Εάν το παιδί έχει εμβολιασθεί δεν υπάρχει κίνδυνος να νοσήσει. Εάν δεν είναι εμβολιασμένο ή έχει κάνει μόνο την 1^η δόση, πρέπει να εκτιμηθεί από παιδίατρο ώστε να εμβολιασθεί (με την 1^η ή 2^η δόση) έγκαιρα, ώστε να προληφθεί η νόσος ή να νοσήσει ήπια.

Υπάρχει διαγνωστικό τεστ για την ιλαρά;

Ναι, μέσω εξέτασης αίματος. Ωστόσο η διάγνωση μπορεί να γίνει εύκολα βάσει ιστορικού και κλινικής εξέτασης από τον παιδίατρο.

Ποια είναι η θεραπεία της ιλαράς;

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία  αλλά μόνο αντιμετώπιση των συμπτωμάτων με ξεκούραση, ενυδάτωση, αντιπυρετικά (εκτός ασπιρίνης). Αντιβιοτικά χρειάζονται επί ενδείξεων όπως πχ σε περίπτωση ωτίτιδας. Σε περίπτωση σοβαρών επιπλοκών από το αναπνευστικό ή το κεντρικό νευρικό σύστημα θα χρειαστεί νοσηλεία σε νοσοκομείο.

Μπορεί να προληφθεί η ιλαρά;

Ναι, με το εμβόλιο MMR (Measles-Mumps-Rubella), που προστατεύει έναντι της ιλαράς, ερυθράς και παρωτίτιδας και γίνεται σε 2 δόσεις. Η 1η δόση γίνεται στην ηλικία 12-15 μηνών και η 2η στην ηλικία 4-6 ετών.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο εμβολιασμός γίνεται νωρίτερα:

- σε περίπτωση επιδημίας

- σε περίπτωση ταξιδιού σε περιοχή με επιδημία ιλαράς

Στην ηλικία των 6 ετών ο ενθουσιασμός από γονείς και παιδιά για την πρώτη φορά στο σχολείο είναι μεγάλος.

Είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να οργανωθείτε γενικότερα κ να προετοιμαστείτε κατάλληλα για τη χρονιά που έρχεται.

Ορισμένα πράγματα που θα ήταν καλό να γίνουν είναι τα εξής:

Η δυσκοιλιότητα είναι ένα συχνό πρόβλημα στα παιδάκια, ιδιαίτερα στις ηλικίες 1-5 ετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό ιατρικό πρόβλημα και το πρόβλημα είναι προσωρινό. Συμβαίνει συνήθως όταν περνούν ιώσεις, αλλάζουν περιβάλλον (πχ όταν ξεκινούν σχολείο) και διατροφικές συνήθειες.

Μπορεί να προκαλεί έντονο πόνο στην κοιλίτσα, ανορεξία και κακή διάθεση, οπότε είναι σημαντικό να φροντισουμε να την αντιμετωπίσουμε και να την προλάβουμε πριν συμβεί.